بیماری لثه یکی از مشکلات رایج دهان و دندان است که می تواند تأثیرات جدی بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی فرد بگذارد. این بیماری که به عنوان بیماری پریودنتال نیز شناخته می شود، به التهاب و عفونت لثه ها و بافت های اطراف دندان ها منجر می شود. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، روش های درمان و پیشگیری از بیماری لثه خواهیم پرداخت.

علت بیماری لثه چیست؟

پلاک دندانی

پلاک دندانی، یک لایه نازک از باکتری ها و بقایای غذا است که به دندان ها می چسبد و عامل اصلی پریودنتال است. اگر پلاک به طور منظم پاکسازی نشود، به جرم تبدیل شده و می تواند باعث التهاب لثه ها شود.

بهداشت ضعیف دهان و دندان

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، شامل مسواک زدن نادرست و عدم استفاده از نخ دندان، می تواند به تجمع پلاک و جرم روی دندان ها و لثه ها منجر شود. این امر باعث التهاب و عفونت لثه ها می شود.

تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی می تواند لثه ها را به التهاب و عفونت حساس تر کند. این تغییرات می توانند باعث تغییرات در بافت لثه و افزایش خطر پریودنتال شوند.

مصرف سیگار و الکل

سیگار و الکل می توانند به شدت سلامت لثه ها را تحت تاثیر قرار دهند. سیگار کشیدن به کاهش جریان خون در لثه ها و افزایش خطر ابتلا به مشکلات لثه کمک می کند. همچنین، مصرف الکل می تواند به خشکی دهان و افزایش خطر عفونت های لثه ای منجر شود.

عوامل ژنتیکی

عوامل ژنتیکی نیز می توانند در بروز پریودنتال نقش داشته باشند. برخی افراد به طور ژنتیکی مستعد ابتلا به مشکلات لثه هستند و این مسئله ممکن است نیاز به مراقبت های ویژه تری داشته باشد.

بیماری های سیستمیک

دیابت، بیماری های قلبی و اختلالات خود ایمنی می توانند با تغییرات در سیستم ایمنی بدن، التهاب لثه ها و سایر مشکلات دهانی را تشدید کنند.

علائم بیماری پریودنتال

التهاب و تورم لثه ها

یکی از علائم اصلی پریودنتال، التهاب و تورم در لثه ها است. لثه ها ممکن است قرمز، متورم و حساس به لمس شوند. این التهاب ممکن است به صورت محلی یا در کل ناحیه لثه ها مشاهده شود.

خونریزی از لثه ها

خونریزی هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان می تواند نشانه ای از بیماری لثه باشد. این عارضه معمولاً به دلیل التهاب و آسیب به بافت لثه ها اتفاق می افتد و ممکن است در هنگام مصرف غذاهای سخت یا داغ نیز مشاهده شود.

بوی بد دهان

بوی بد دهان، که به نام هالیتوزیس شناخته می شود، می تواند به دلیل التهاب و عفونت لثه ها به وجود آید. این بوی بد ممکن است به دلیل تجمع باکتری ها و پلاک های دندانی در ناحیه لثه ها ایجاد شود.

حساسیت و درد

حساسیت و درد در ناحیه لثه ها یکی دیگر از علائم پریودنتال است. این حساسیت ممکن است در هنگام مصرف غذاهای گرم، سرد یا اسیدی بیشتر شود و به ناراحتی و عدم راحتی در غذا خوردن منجر شود.

تغییرات در رنگ لثه ها

قرمز روشن یا بنفش لثه ها، می تواند نشان دهنده التهاب و ورم لثه ها باشد. لثه های سالم باید صورتی رنگ و بدون تغییرات رنگی باشند.

مراحل و انواع بیماری لثه

ژنژیویت

ژنژیویت، مرحله اولیه بیماری لثه است که به التهاب ملایم لثه ها منجر می شود. این مرحله معمولاً با التهاب، تورم و خونریزی خفیف از لثه ها همراه است و به راحتی با بهبود بهداشت دهان و دندان قابل درمان است.

پریودنتیت

پریودنتیت، مرحله پیشرفته تری از بیماری لثه است که می تواند به تخریب بافت های حمایتی دندان ها و استخوان زیرین منجر شود. در این مرحله، لثه ها ممکن است به طور قابل توجهی متورم، خونریزی کننده و حساس شوند. از دست دادن استخوان و ایجاد فاصله بین دندان ها از ویژگی های پریودنتیت است.

 پریودنتیت پیشرفته

پریودنتیت پیشرفته، مرحله نهایی و شدید است که با تخریب شدید بافت های لثه، استخوان و دندان ها همراه است. این مرحله می تواند به تحلیل دندان ها، حرکت دندان ها و مشکلات شدید دیگر منجر شود و نیاز به درمان های جراحی و تخصصی دارد.

روش های درمان پریودنتال

بهداشت دهان و دندان

اولین و مهم ترین گام در درمان پریودنتال، رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان است. مسواک زدن حداقل دو بار در روز با یک مسواک نرم و استفاده از نخ دندان برای پاکسازی بین دندان ها می تواند به کاهش پلاک های باکتریایی و بهبود سلامت لثه ها کمک کند.

جرم گیری و تمیز کاری عمیق

جرم گیری و تمیزکاری عمیق دندان ها، که شامل حذف پلاک ها و جرم های دندانی از سطح دندان ها و زیر لثه ها است، می تواند به کاهش التهاب و عفونت لثه ها کمک کند. این روش معمولاً توسط دندانپزشک یا بهداشت کار دندان انجام می شود.

دهانشویه های ضد باکتری برای درمان بیماری لثه

استفاده از دهانشویه های ضد باکتری و ضدعفونی کننده می تواند به کاهش عفونت و التهاب لثه ها کمک کند. این محصولات معمولاً شامل مواد ضدعفونی کننده مانند کلرهگزیدین هستند که به کاهش باکتری های مضر در دهان کمک می کنند.

داروهای ضدالتهابی

در صورت نیاز، دندانپزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی برای کاهش التهاب و درد تجویز کند. این داروها می توانند به صورت قرص یا کرم های موضعی تجویز شوند و به کاهش علائم پریودنتال کمک کنند.

جراحی لثه

در موارد شدید، جراحی لثه ممکن است ضروری باشد. این جراحی می تواند شامل برداشتن بافت های آسیب دیده، پیوند لثه و سایر روش های جراحی برای بازسازی بافت های لثه باشد.

جمع بندی مطالب

بیماری لثه، با تأثیرات جدی بر سلامت دهان و دندان و کیفیت زندگی فرد، نیازمند توجه و درمان مناسب است. رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندان پزشک و پیروی از نکات پیشگیری می تواند به جلوگیری از بروز پریودنتال و حفظ سلامت لثه ها کمک کند. در صورت بروز علائم بیماری لثه، مراجعه به دندان پزشک برای تشخیص و درمان سریع و موثر ضروری است تا از پیشرفت بیماری و عوارض آن جلوگیری شود.